Herinneringsdiensten
Een herinneringsdienst op een later moment geeft zoveel troost. Samen afscheid nemen op een zelfgekozen locatie en op ’n persoonlijk moment. Wanneer je jouw geliefde, jouw dierbare op een later moment (nogmaals) wilt herinneren en herdenken, zoveel weken, maanden of jaren ná het daadwerkelijke overlijden, kun je een herinneringsdienst plannen.
“Gewoon omdat ik je mis wil ik je nogmaals herinneren”
Karen AdmiraalUitvaartbegeleider
Een herinneringsdienst
Met een eigen unieke ceremonie en wellicht met persoonlijke rituelen, plan je een bijzondere en memorabele dag van samenkomen, herdenken en missen.
Een herinneringsdienst is te vergelijken met een afscheidsbijeenkomst direct na een begrafenis of een crematie, maar dan zonder de aanwezigheid van het lichaam van de overleden dierbare. De begrafenis of crematie heeft bij een afscheidsdienst eerder plaatsgevonden. Op bijvoorbeeld een voor de overledene of zijn of haar familie waardevolle plek, wordt op een later moment een herinnergingsbijeenkomst geregeld. Deze plek wordt een symbool voor die geliefde. Op deze herinneringsplek kunnen foto’s van hem of haar staan, foto’s van mooie vakanties hangen, kaarsen branden en attributen neergezet worden die ook symbool staan voor jouw dierbare of die veel zeggen over het leven en het gedachtengoed van hem of haar.
De invulling van deze herdenkingsdag is volledig vrij en persoonlijk. Je kunt het traditioneel aanpakken met muziek, foto’s en sprekers. Of je maakt er een informeel samenzijn van waar alles spontaan mag ontstaan en waarin de focus vooral ligt op het samenzijn, het herinneren met een lekker hapje en drankje.
Een herinneringsdienst op een later moment geeft aan nabestaanden alle tijd om deze van begin tot het einde naar eigen wens vorm te geven; meer rust en flexibiliteit zorgt voor andere, verrassende keuzes.
Hij wilde geen uitvaart waarbij iedereen naar zijn kist zou staren. Hij wilde herinnerd worden zoals hij was, in wat hij liefhad en in waar hij voor stond…
Afscheid nemen na maanden
Wanneer een herinneringsdienst enkele maanden na de uitvaart plaatsvindt, wordt dit samenzijn vaak gecombineerd met bijvoorbeeld het begraven van de urn, het verstrooien van de as of het planten van een boom in een herdenkingsbos. In Nederland bepaalt de wetgeving dat de as van een dierbare één maand na de crematiedatum pas wordt vrijgegeven. In deze periode hebben veel mensen alle rust kunnen bedenken wanneer en hoe ze de herinneringsdienst vorm kunnen gaan geven.
Herbegraven
Wanneer je kiest voor een begrafenis dan komt ooit het moment dat het graf geruimd moet worden. Voor het ruimen van een graf moet de overledene in een nieuwe uitvaartkist komen te liggen omdat de oude vaak is vergaan. Bij het opgraven mag niemand aanwezig zijn, maar naderhand kan de familie op de begraafplaats of juist op die mooie, persoonlijke locatie in de natuur nog een herinneringsdienst houden. Mijn ervaring is dat dit vaak in kleine kring wordt gedaan, met kaarsen en muziek. Wanneer de behoefte er is dit heel anders te doen kan dat natuurlijk ook.
Ooit mocht ik ouders begeleiden van wie hun zoon 30 jaar geleden zelf uit het leven was gestapt. Het afscheid van toen was niet zoals zij dat nu zouden doen. Hun verhaal raakte mij en ik stelde voor om, nadat het graf zou worden opgegraven, alsnog een kleine ceremonie te organiseren. Het idee raakte ook hen en we werkten de kleine en intieme herdenkingsceremonie samen uit. In het kapelletje op de begraafplaats namen we opnieuw afscheid van hem. Een mooi fotoalbum met zijn foto’s en andere mooie herinneringen ging van hand tot hand, we brandden kaarsen en ‘n nicht speelde op haar gitaar. Zijn jeugdvrienden droegen hem naar het crematorium. Een ervaring die mij leerde, dat een herinneringsdienst of het afscheid overdoen een helende gebeurtenis is.
Een herinneringsweekend
Het voortzetten van een jaarlijkse traditie
Ooit begeleidde ik een echtgenoot bij het verlies van zijn grote liefde. Ze hadden de traditie om jaarlijks met vrienden een strandhuisje te huren in Hoek van Holland. Een weekend dat in thema stond van goede gesprekken, lekkere wijnen en bieren en natuurlijk goed eten. Toen zijn echtgenote overleed, stelden de vriendengroep voor om vanaf toen de weekenden te laten plaatsvinden op haar verjaardag. Op deze manier hoefde hij op deze moeilijke dag nooit meer alleen te zijn en werd het weekend omgetoverd tot een herinneringsweekend. Het eerste weekend was ook het weekend waar haar as tijdens een duinwandeltocht werd uitgestrooid.
Jaarlijks herdenken
Herdenken en herinneren is troosten
Begin april, een aantal jaren geleden, overleed een goede, bijzondere vriend van mij. Een prachtig mens die wij nog zo vaak moeten missen. Omdat zoveel familie en vrienden hem missen, vinden we het fijn om jaarlijks samen te komen en samen te eten. Een herinneringsdiner waarbij we over hem praten en hem herinneren. Dit doen we omdat we het allereerst heel fijn vinden het verdriet en gemis te delen. Herdenken en herinneren geven troost. Maar we doen het ook omdat we het simpelweg heel gezellig vinden. We zien iedereen die bij zijn leven hoorde weer even, we kunnen zijn anekdotes ophalen en om hem lachen.
Ik doe graag nog een aantal suggesties;
- Kies een mooie en persoonlijke locatie, misschien zelfs de begraafplaats als dat van toepassing is en mag
- Fiets op een mooie dag met een groep familie en vrienden langs speciale plekken als het geboortehuis, de sportclub of dat ene leuke restaurantje
- Stel een herinneringsdoos samen met bijvoorbeeld foto’s, teksten en kleine spulletjes
- Maak samen een heerlijke wandeling op deze plek
- Samen varen, dobberen geeft zoveel rust en ruimte in het hoofd
- Maak samen mooie muziek of huur muzikanten die dit samenzijn kunnen opleuken
- Samen eten is een fijn moment. Laat iedereen iets meebrengen, zodat je echt samen deze herinneringsdag beleeft. Je kunt dit jaarlijks op bijvoorbeeld een verjaardag of trouwdag herhalen.
- Bij herbegraven nadat het graf geruimd moet worden, of wanneer je verhuist en je jouw dierbare wilt meeverhuizen, kun je deze reis samen met familie en vrienden maken. De nieuwe begraafplaats leent zich ook voor een mooie ceremonie aan het graf.