In eigen hand
7 tips voor wanneer je zelf een uitvaart wilt regelen. Ik help je graag bij het stukje vertrouwen om het afscheid grotendeels zelf te regelen.
“Het klinkt misschien een beetje raar, maar soms hoop ik dat mijn baan in de toekomst niet meer bestaat. Dat we de uitvaart van een geliefde helemaal zelf kunnen regelen, zonder de hulp van professionals. Zoals we dat 100 jaar geleden al deden met de kennis en vaardigheden waar we toen over beschikten. Of zoals we dat in Azië nog steeds doen…”
Karen AdmiraalUitvaartbegeleider
De uitvaarten waarbij mijn aandeel maar heel klein is, zijn voor mij prachtige begeleidingen. Waar de familie zelf grootse ideeën over het afscheid heeft. En hoe zo’n familie vol zelfvertrouwen zélf de touwtjes in handen neemt…
Voorbeelden van dingen die je zelf kunt doen
- De echtgenote die haar man uitgebreid heeft gewassen, aangekleed en verzorgd, nog voordat ik überhaupt binnen ben.
- De vriendin die de ceremonie aan het graf muzikaal begeleidt en het voor elkaar krijgt dat iedereen meezingt.
- De vader die het geboorte- en rouwkaartje voor zijn eigen zoon maakt.
- De zoon die zegt dat we het hout van de oude voordeur kunnen gebruiken voor het maken van een opbaarplank.
- De nicht die een ijskraam regelt voor de kinderen na de afscheidsbijeenkomst.
- De echtgenoot die zelf het graf vult, omdat vreemden dat volgens hem niet horen te doen.
Magische momenten
De voorbeelden zijn situaties die ik meemaakte in mijn werkt als uitvaartondernemer. Stuk voor stuk hebben ze me ontroerd. Ik gun iedereen dan ook meer moed, wanneer het gaat om onze sterfelijkheid of de dood van een dierbare. Het moment van afscheid nemen blijft natuurlijk een ontzettend lastig en kwetsbaar moment. Mijn ervaring leert echter dat je, wanneer je zelf meer besluit en vormgeeft rondom de uitvaart, beter in staat bent tot rouwverwerking. Bovendien krijg je er magische momenten voor terug.
1. Vaststellen van de dood
Het eerste dat moet gebeuren na een overlijden, is het vaststellen van de dood door een arts. De schouwarts is vaak de behandelend arts. Dat kan de huisarts zijn of een arts in het ziekenhuis. Wanneer de huisarts van de overledene niet beschikbaar is, is het ook mogelijk om de schouwing door een waarnemende arts te laten doen. Tijdens het bezoek aan de arts krijg je een verklaring van overlijden en de B Doodsoorzaakverklaring envelop. Bewaar deze documenten goed, deze heb je later nodig om aangifte te doen.
2. Het verzorgen van een geliefde
Wacht niet te lang met het verzorgen van een dierbare. Wanneer je ervoor kiest om een geliefde zelf te verzorgen, is dit het fijnst met het lichaam zoals je dat kent: een lichaam dat warm is en waarbij de spieren ontspannen zijn. Een overleden lichaam koelt snel af en na enkele uren kan de spierspanning (lijkstijfheid) intreden. Voor het verzorgen van een overledene kun je de verzorgingsproducten gebruiken die je anders ook gebruikt. Zet alvast een schaal met warm water, zeep en wat washandjes klaar. Leg daarnaast alles wat je kan gebruiken alvast klaar. Denk hierbij aan kleding, verzorgingsproducten, handdoeken, pleisters, incontinentiemateriaal, sieraden, wierook of kaarsen.
Wanneer je een kleine handdoek oprolt kun je dit onder de kin van een dierbare leggen. Je ondersteunt hiermee de mond van een overledene, zodat deze niet openvalt. Zodra de spierstijfheid is toegetreden, kun je het handdoekje weghalen. Een extra hoofdkussen kan soms ook helpen om de mond te ondersteunen. Om uitdroging van de lippen te voorkomen kun je ze verzorgen met vaseline.
Merk je dat de conditie van het overleden lichaam snel achteruit gaat? Dan is het belangrijk om direct professionele hulp in te schakelen. In sommige gevallen kan een overlijdensproces erg snel gaan. In zo’n geval adviseer ik om de verzorging over te dragen aan een professionele uitvaartondernemer.
Kies je ervoor om de aankleding en verzorging van een dierbare uit te besteden aan een professional? Dan kan ik je hier ook bij adviseren. Ik adviseer dan om gebruik te maken van een Bio Sac 200 voor de opbaring. Lees hier meer over de Bio Sac 200 opbaringsmethode.
3. Hoe doe je aangifte van overlijden?
Je kunt zelf aangifte doen van overlijden bij de Burgerlijke Stand in de gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden. Dit is niet ingewikkeld. Bekijk de website van de gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden en zoek op “overlijden melden”. Vaak kun je online of telefonisch een afspraak maken bij de gemeente om een akte van overlijden te laten opstellen. Zorg ervoor dat je de verklaring van overlijden meeneemt. Neem daarnaast een identiteitsbewijs en je pinpas mee. Aangifte doen van overlijden bij de gemeente kost €15,70. Na de afspraak ontvang je twee belangrijke documenten: een akte van overlijden en een verlof tot begraven of cremeren Het laatste heb je nodig om verlof te krijgen voor het begraven of cremeren van de dierbare.
4. De rouwkaart
Tegenwoordig kun je verschillende websites vinden waar je een trouw- of geboortekaart zelf kunt samenstellen. Ook voor het zelf ontwerpen van rouwkaarten bestaan gespecialiseerde websites. Voorbeelden hiervan zijn de website van Made for Moments. De eigenaresses begeleiden je telefonisch en per mail bij het samenstellen van een persoonlijke rouwkaart. Natuurlijk kun je er ook voor kiezen om mensen digitaal te informeren over en uit te nodigen voor de uitvaart. Knutsel op je pc een mooie rouwkaart met passende tekst en een mooie foto, en exporteer deze als .pdf-bestand.
5. Een uitvaartkist, mand of opbaarplank met wade
Misschien heb je al een idee over hoe het omhulsel van de overledene eruit moet zien. Het vinden van een uitvaartkistenmaker die direct aan particulieren levert kan lastig zijn. In dit artikel geef ik je een aantal adressen mee die steeds meer direct aan particulieren leveren. Voor het bestellen van een passende uitvaartkist, mand of opbaarplank met wade kun je bijvoorbeeld terecht bij VIEK, Beerenberg, Wikkelgoed, Mythe of Kistebakker. De populieren eco-grafkist Christann kun je online als bouwpakket bestellen. Nadat je de website van de maker aandachtig hebt bekeken, kun je ervoor kiezen om online te bestellen of de maker te bellen of te e-mailen. Is het gekozen omhulsel gearriveerd, dan is het een goed idee om direct te “oefenen” voor het afscheid. Loop de route die gemaakt moet worden met de kist of opbaarplank alvast. Past de kist in de personenauto waarin je de dierbare gaat vervoeren? Kan de dierbare het huis liggend verlaten?
DIY grafkist
Natuurlijk kun je er ook voor kiezen om zelf een uitvaartkist te maken. Het maakproces van een uitvaartkist is een moeilijke, maar vooral ook dankbare en helende opgave. Je kunt dit prima zelf doen als je een beetje handig bent. Om je een stukje op weg te helpen, maakte ik samen met een meubelmaker een bouwtekening met uitleg. De bouwtekening voor de grafkist kun je downloaden. In deze pdf kun je ook meer informatie vinden over de eisen bij het zelf maken van een uitvaartkist.
“Ik wens je heel veel sterkte, kracht, vertrouwen en vooral een heel mooi en passend afscheid van jouw dierbare.”
Karen AdmiraalUitvaartbegeleider
6. Het afscheid en de ceremonie
Is er een plek waar je graag samenkomt? Denk bijvoorbeeld aan een stamkroeg, restaurant, dorpshuis, het clubhuis van de sportvereniging of het theater. Een intieme plek waar je samen op een ontspannen manier herinneringen kunt delen, muziek kunt maken en waar veel ruimte is voor eigen invulling en aankleding. Woon je groot of heb je een grote tuin? Je kunt er dan voor kiezen om het afscheid fijn thuis te organiseren. Een andere mogelijkheid is om de genodigden over verschillende ontvangsttijden te verdelen. Natuurlijk kun je ook altijd afscheid nemen in de aula van het crematorium of de begraafplaats. Zo heb je heb je zelf de minste organisatie en wordt alles heel efficiënt op één plek verzorgd.
Een afscheid op een voor jou bijzondere en passende locatie kun je mooi combineren met een stille crematie, ook wel bekend als technische crematie. Bij deze crematie is de familie niet aanwezig. Je zwaait een dierbare uit op de plek van het afscheid, of begeleidt een dierbare tot aan het crematorium. Kies je voor een technische crematie, dan maak je geen gebruik van de aula en het crematorium en kun je besparen op de kosten hiervoor. Je betaalt dan slechts €495. Bij sommige crematoria kan een technische crematie ook ‘s avonds plaatsvinden. Je kunt dan afscheid nemen bij kaarslicht op een locatie naar wens, in de vorm van een borrel. Begraven moet echter wel bij daglicht. Wil je toch graag een borrel ’s avonds? Denk dan eens aan de optie om de volgende ochtend te begraven.
7. Het rouwvervoer zelf regelen
Het vervoer van een overledene mag je zelf verzorgen. Dat betekent dat je voor het vervoer van een dierbare bijvoorbeeld je eigen personenauto mag gebruiken. Heb jij zelf een grote personenauto, zoals een stationwagen? Dan kun je ervoor kiezen om de passagiersstoel naar voren te schuiven en de achterbank naar beneden te klappen zodat er voldoende ruimte overblijft voor de kist met jouw dierbare. In sommige gevallen kan er zelfs nog iemand achter de bestuurder zitten. Wil je je dierbare niet in een traditionele rouwauto vervoeren, maar heb je zelf geen grote auto? Je kunt dan een personenauto huren, bijvoorbeeld een witte Mini Cooper rouwauto. Het besturen van de auto kun je overlaten aan de chauffeur, maar je mag de auto ook zelf besturen, net wat goed voelt.
Soms past traditioneel of zelfs bijzonder rouwvervoer beter bij een overledene. Bijvoorbeeld omdat zijn of haar karakter hiermee beter wordt weerspiegeld. Bij bijzonder rouwvervoer kun je denken aan een boot, loopfiets, fiets, vrachtwagen, Volkswagenbusje, oldtimer of een motorfiets met zijspan. Voor bijzonder rouwvervoer adviseer ik je contact op te nemen met Straver Mobility, zij bieden verschillende mogelijkheden.
