"Als het eenmaal ooit zo ver is, hoop ik dat we van deze nachtmerrie een sprookje kunnen maken. Dat we voor altijd terug mogen kijken op een bijzonder afscheid, zoals op ons bijzondere leven. Zoals we alles uit het leven proberen te halen, wil ik bij de dood ook alles eruit halen wat erin zit.”
Odette, mamma van Dean
Taboe
Het gebeurt veel en vaak, doodgaan zonder dat dit thema ooit besproken is. Ondanks mijn visie om de dood, rauwe rouw, verlies en uitvaart meer bespreekbaar én zichtbaarder te maken, vind zelfs ik het thema aanhalen binnen mijn eigen familie lastig. Met regelmaat probeer ik hét gesprek aan te halen bij mijn ouders. Dan krijg ik de vraag of we over iets gezelligers kunnen praten. Of het excuus dat het nog niet zover is en dat we het er een andere keer echt eens over kunnen hebben.
Niemand die er graag over nadenkt, praat of schrijft ik weet het. Er ligt nog steeds een dik taboe op..
En toen las ik het account van Odette. Zij durft het wel en schrijft over hun zoontje Dean. Tranen liepen over mijn wangen. Over kindersterfte praten we al helemaal niet graag. Hoe gruwelijk moeilijk ook, zij doet het wel!
Odette
De dood is bepaald geen huwelijk dat je plant, het overkomt je.
Na alles wat er de laatste maanden is gebeurd, is de dood mij meer dan ooit bezig gaan houden. We kunnen onze ogen ervoor sluiten of proberen onze mind ervoor te openen.
De dood laat zich niet plannen zoals een huwelijk. En hopelijk wacht ons moment van afscheid nog jaren! Maar als het moment eenmaal daar is, wil ik het meest waardevolle afscheid niet in slechts een paar dagen moeten hoeven regelen.
Daarvoor hebben we te veel beleefd samen.
De dood, erover praten is een taboe om te doorbreken; doodgaan en overlijden is meer dan alleen iets om bang voor te zijn, de dood….het is een kans om te vertellen over ons leven, onze dromen…
Over een taboe doorbreken gesproken. Niemand praat graag over de dood, toch? Laat staan over de dood van je kind, over de dood van Dean.
Mag ik die ene simpele vraag omdraaien?
Als je weet dat je je kind gaat overleven, hoe zou je dat afscheid dan voor je zien? Is dat iets wat je last minute in slechts een paar dagen wilt bepalen? Of maak je er een onvergetelijk afscheid van, wat helemaal klopt?
Een afscheid waarin een nachtmerrie omgetoverd wordt tot een sprookje, een kleine droom? Waar wij de rest van ons leven (want ja, we zullen toch echt door moeten gaan) met trots en intense liefde op terug mogen kijken?
Voor één vraag krijgen we ineens duizend vragen terug..
Trouwen en rouwen
Als mensen gaan trouwen zijn ze vaak maanden, soms wel jaren bezig met het plannen van deze dag. Alles moet kloppen, tot in elk detail! Van jurk en bloemen tot de tafelschikking en hapjes. Er wordt niets aan het toeval overgelaten.
Zelfs bepaalde verjaardagen, mijlpalen, Kerst en Oud & Nieuw worden groots gevierd. Het moet zeker, mooi en strak verlopen. Toch?
Best gek, een laatste afscheid is vaak iets dat we op het laatste moment regelen, moeten vormgeven, over na moeten denken. Iets dat ons ineens overvalt en waar we het voor de dood liever niet over hebben gehad.
Terwijl we allemaal dood zullen gaan, dat is een zekerheid die boven alles uitstijgt. Ja, dat vinden wij best gek nu.
In de ideale wereld duurt het leven nog jaren, de dood is nog zover weg. Het is iets waar je niet bij stilstaat, gewoon iets voor later.
Totdat je een zorgenkindje hebt en de dood al vaak heel dichtbij is geweest en je besef van tijd ineens verandert. Wat is nu later?
Misschien maakt het leven van Dean dat ik er anders tegenaan ben gaan kijken. Ik weet dat nu dat afscheid nemen van Dean dichterbij komt. Misschien nog even, misschien nog iets langer samen zijn. Maar wat het ook zal worden, ik wens nu al dat het afscheid een dag wordt om nooit te vergeten. En daarvoor moeten we hard aan het denken, aan het werk.
Ik heb nooit de behoefte gehad om te trouwen en een groot feest te organiseren. Voor mijn gevoel organiseerde ik het feest op dat moment voor anderen en zou ik er zelf slechts een fractie van meekrijgen, je weet hoe dat gaat. Het feest zou draaien om ons, dat wel. We zouden de hele beleving terug kunnen kijken met familie en vrienden, we zouden het middelpunt van het feest zijn.
Een geweldig laatste afscheid van Dean regelen we voor anderen én voor onszelf.
Dean zal in het middelpunt van de belangstelling staan maar er zelf zal niks van mee maken vooraf en achteraf… wat een conflict in mijn hoofd.
Dean
Het is zondagochtend en ik word wakker na de zoveelste onrustige nacht.
Stel, Dean zou komen te overlijden, waar gaan we hem dan begraven?
Vanuit ons huis kijken we uit op een prachtige kerk. Naast die kerk ligt een begraafplaatsje. Het is niet groot, maar we kijken er nagenoeg tegenaan. De laatste weken spookte het al vaker door mijn hoofd dat ik het een fijne gedachte zou vinden als Dean dichtbij zou liggen. Op een plek waar ik elk moment naar hem toe zou kunnen gaan. Vanuit de tuin op hem zou kunnen proosten en hem gedag zou kunne zeggen. Hem vanuit het slaapkamerraam welterusten wensen.
Maar tegelijkertijd heb ik ook weer niks met kerken en kleine, opgekropte begraafplaatsen zonder echte rustplek. Ik zou er zelf niet graag willen liggen, dus zou ik wel mijn kind daar willen begraven?
Daar komt bij dat mijn man een familiegraf wil, dus ja, het moet een plek worden waarover we allebei een goed gevoel moeten hebben.
En dus is er maar een manier om erachter te komen welke plek juist is en dat is door er simpelweg naartoe te gaan. Te voelen wat goed voelt in hart en hoofd..
En zo ben ik die zondag gaan kijken op twee locaties.
Op de begraafplaats achter ons huis en op de begraafplaats een stuk verderop, aan de andere kant van de stad die vele malen groter is en op een mooi park lijkt.
En inderdaad, dit moet je voelen! Want je hart vertelt direct wat de juiste plek is. Niet je hoofd.
De gedachte dat het fijn zou zijn om hem dichtbij te hebben liggen? Nee, het is mijn gevoel dat aangeeft of de plek klopt. Het park, de bomen, het water, ja dat moet het worden.
Vervolgens zijn we de uitvaart visueel voor onszelf vorm gaan geven.
Wat voor een kist of helemaal geen kist? Een wade? Welke bloemen en welke kleur en maat? Welke muziek? We hebben een eerste “opzet” gemaakt. Uiteraard staat niets nog vast, zoals er ook geen datum vast staat…
We hebben een richtlijn en dat geeft rust. Het samen bespreken geeft ruimte. De gedachte en er een beeld bij hebben, werken helend. Er verdwijnt een blokkade in mijn hoofd en hart. Deze dood krijgt een andere lading. We geven een andere betekenis aan dit voorheen nietszeggende woord. Het onbespreekbare wordt bespreekbaar en doorbreekt ons taboe. Dat-wat-niet-genoemd-mag-worden wordt onderdeel van ons leven nu.
Het leven. De dood.
Het leven met de dood.
Volg hier Odette haar pagina waar zij brieven over oneindige liefde schrijft over hun zoon Dean.
